Pierwsze półrocze każdego roku to dla znakomitej większości księgowych czas przepełniony intensywną pracą nad sporządzaniem sprawozdań, deklaracji, informacji, raportów oraz wypełnianiem innych obowiązków wobec organów administracji publicznej, i – co w mojej ocenie ważniejsze – wobec zarządzających przedsiębiorstwem. To czas zmian i implementacji nowych pomysłów.
W tym roku przyszło nam się zmierzyć z kolejnym wyzwaniem – koronawirusem SARS-CoV-2 i szeregiem pisanych na kolanie przepisów Tarczy Antykryzysowej, których interpretacja budzi nieskończenie wiele wątpliwości, a wyjaśnienia resortowe zostawiają dużo do życzenia.
Żeby tego było mało, w tym trudnym czasie czeka nas kolejna rewolucja. W ewidencjach i raportowaniu VAT. Już od rozliczenia za lipiec 2020 r. zniknie obowiązek składania deklaracji VAT. Zastąpi go nowa wersja JPK, obejmująca zarówno część deklaracyjną, jak ewidencyjną. Sama zmiana struktury pliku nie byłaby niczym kłopotliwym, wszak większość przedsiębiorców korzysta z programów księgowo – podatkowych, wystarczyłaby więc aktualizacja oprogramowania. Jednak nie to stanowi problem, a zmiana sposobu identyfikowania towarów i usług poprzez odejście od stosowania PKWiU 2008 w kierunku PKWiU 2015, unijnej Nomenklatury scalonej (CN) i Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB), nowe stawki i obligatoryjne oznaczenia poszczególnych transakcji. Dlatego już dziś jest ostatni dzwonek na przygotowanie pracowników, baz danych i wdrożenie nowych zasad. Został w zasadzie tylko jeden miesiąc, a czekają nas dodatkowe obowiązki zarówno po stronie podatku należnego, jak naliczonego.
Ewidencja sprzedaży będzie musiała zawierać trzy dodatkowe elementy:
- oznaczenia identyfikujące dostawy niektórych towarów i świadczonych usług,
- procedury,
- oznaczenia dowodów sprzedaży.
Dostawę alkoholi, oleju opałowego, wyrobów tytoniowych, odpadów, urządzeń elektronicznych, pojazdów samochodowych, metali szlachetnych, leków, budynków, ale również usług niematerialnych i transportowych trzeba będzie oznaczać specjalnymi kodami identyfikującymi. Oznaczenia od 01 do 10 odpowiadały będą dostawie towarów, 11 – 13 – świadczeniu usług. Na przykład, sprzedawca usług niematerialnych takich jak usługi doradcze, księgowe, prawne, zarządcze, szkoleniowe, marketingowe, firm centralnych, reklamowe, badania rynku i opinii publicznej, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych, będzie musiał wykazać ich sprzedaż z kodem 12; dostawca urządzeń elektronicznych wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, oznaczy sprzedaż kodem 06; natomiast sprzedaży części samochodowych o kodach wyłącznie CN 8701-8708 oraz CN 8708 10 przyporządkujemy kod 07.* Podatnicy będą więc musieli zidentyfikować każdy towar i usługę zarówno w PKWiU 2015 (zgodnie z załącznikiem nr 15 do ustawy o VAT), CN (Nomenklaturą Scaloną), jak i innymi aktami prawnymi (np. ustawą Prawo farmaceutyczne przy sprzedaży środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego), by po pierwsze za-stosować odpowiednią stawkę podatku zgodnie z nową matrycą, a także poprawnie wykazać sprzedaż w JPK. Od 1 listopada 2019 r. można występować o wiążące informacje stawkowe (WIS), które mają ułatwić podatnikom stosowanie odpowiednich stawek podatku oraz ochronić przez ewentualnymi karami ze strony urzędu. Trudno jednak wystąpić o wydanie WIS dla całej bazy danych magazynowych, która u niektórych przedsiębiorstw, szczególnie handlowych, rośnie przecież w miliony; a warto zaznaczyć, iż jeden wniosek może dotyczyć tylko jednego towaru lub usługi, i kosztuje 40 zł, przy założeniu, że składa go przedsiębiorca, bo jeśli jego pełnomocnik, na-leży doliczyć 17 zł za umocowanie go do tych czynności.
Drugim obowiązkiem po stronie podatku należnego będzie oznaczanie kodów procedur. Jest ich 13.* Przykładowo, oznaczenie SW przyporządkujemy sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, EE – świadczeniu usług telekomunikacyjnych, nadawczych, elektronicznych, TP – transakcjom między podmiotami powiązanymi, a B_SPV – transferowi bonu jednego przeznaczenia dokonanego przez podatnika działającego we własnym imieniu.
Dodatkowo, dowodom sprzedaży trzeba będzie przyporządkować kody dowodów sprzedaży. Odpowiednio: FP dla faktur wystawionych do paragonu, RO dla zbiorczego wewnętrznego dokumentu zawierającego sprzedaż z kas rejestrujących i WEW dla dokumentów wewnętrznych.
Ewidencja zakupu będzie posiadała tylko dwa specjalne oznaczenia (kody) identyfikujące transakcję. Ponadto wprowadzony zostanie obowiązek odpowiedniego oznaczania niektórych dowodów nabycia.
Importowi towarów przyporządkowany będzie kod IMP, natomiast transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności – MPP.
Dowodom nabycia takim jak faktura VAT RR, dokument wewnętrzny oraz faktura wystawiona przez podatnika będącego dostawcą lub usługodawcą, który wybrał metodę kasową rozliczeń określoną w art. 21 ustawy, trzeba będzie przyporządkować odpowiednio: oznaczenia VAT_RR, WEW i MK.
Na koniec przejdę do sprawy, o którą zdaje się pytać większość przedsiębiorców. Co mi grozi, jeśli któryś z moich pracowników popełni błąd? Ano to, że jeśli w ciągu 14 dni od doręczenia wezwania do skorygowania błędów, podatnik nie prześle korekty lub nie złoży wyjaśnień, naczelnik urzędu skarbowego będzie mógł nałożyć na niego karę pieniężną w wysokości 500 zł. Za każdy błąd wskazany w wezwaniu. Za każdą stwierdzoną nieprawidłowość. Ups… Warto już dziś zacząć napełniać skarbonkę.
EDIT, 04.06.2020
Komunikat resortu Ministerstwa Finansów nie stanowi źródła prawa w Polsce, jednak w ostatnim czasie tak to u nas wygląda:
„Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom podatników w celu odciążenia ich z nowych obowiązków w związku z panującym stanem epidemii spowodowanym wirusem SARS CoV-2, przesuwamy termin obligatoryjnego składania nowego JPK_VAT dla wszystkich podatników z 1 lipca 2020 r. na 1 października 2020 r.”
Magdalena Gadomska
—
* Pełny zakres oznaczeń identyfikujących określa Rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15.10.2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług.)